"Verhalen kunnen de wereld veranderen" - Elke Lenders
Wat is World Overshoot Day?
En waarom moeten we in ons broek doen van de schrik?
Mijn pen windt er geen doekjes om. Trouwe lezers van mijn blog weten dat intussen. Ik geef de harde feiten én bied oplossingen waar nodig om de schade te beperken. Dat is in deze blog niet anders.
Deze keer leer ik je alles over World Overshoot Day: de dag waarna alle natuurlijke hulpbronnen voor de aardbewoners eigenlijk negatief draaien. Met andere woorden, vanaf World Overshoot Day verbruiken én gebruiken we meer dan Moeder Natuur ons kan geven.
Deze keer leer ik je alles over World Overshoot Day: de dag waarna alle natuurlijke hulpbronnen voor de aardbewoners eigenlijk negatief draaien. Met andere woorden, vanaf World Overshoot Day verbruiken én gebruiken we meer dan Moeder Natuur ons kan geven.
De start van World Overshoot Day
Het concept van World Overshoot Day is bedacht door Andrew Simms van de Britse denktank New Economics Foundation, die in 2006 samen met Global Footprint Network de eerste wereldwijde Earth Overshoot Day-campagne lanceerde. Het WWF, 's werelds grootste natuurbeschermingsorganisatie, neemt sinds 2007 deel aan Earth Overshoot Day.
Op de officiële site vind je deze definitie:
Earth Overshoot Day marks the date when humanity's demand for ecological resources and services in a given year exceeds what Earth can regenerate in that year. In 2021, Earth Overshoot Day lands on July 29. We maintain this deficit by liquidating stocks of ecological resources and accumulating waste, primarily carbon dioxide in the atmosphere. Earth Overshoot Day is hosted and calculated by Global Footprint Network, an international research organization that provides decision-makers with a menu of tools to help the human economy operate within Earth's ecological limits.
Nog niets dreigends aan de hand…
Op de officiële site vind je deze definitie:
Earth Overshoot Day marks the date when humanity's demand for ecological resources and services in a given year exceeds what Earth can regenerate in that year. In 2021, Earth Overshoot Day lands on July 29. We maintain this deficit by liquidating stocks of ecological resources and accumulating waste, primarily carbon dioxide in the atmosphere. Earth Overshoot Day is hosted and calculated by Global Footprint Network, an international research organization that provides decision-makers with a menu of tools to help the human economy operate within Earth's ecological limits.
Nog niets dreigends aan de hand…
Onderscheid per land
De term 'World Overshoot' is verwarrend. Want eigenlijk is er geen één datum die voor alle landen van toepassing is. Voor elk land geldt een andere datum, een ander startpunt waarop de bevolking meer vraagt van de grondstoffen dan organisch mogelijk is.
Nu vraag je je waarschijnlijk af hoe het voor België gesteld is.
Wel, België scoort belachelijk slecht. Neem gerust zelf een kijkje.
We bungelen ergens onderaan. Enkele landen die het nog slechter doen, zijn: Malta, de Verenigde Staten, Bermuda, Singapore…
België heeft 9 maal de oppervlakte van ons land nodig om de huidige standaard aan te houden én 4 maal de planeet als elke aardbewoner op onze ecologische voet leeft.
Yes, NOW is a good time to start panicking…
Nu vraag je je waarschijnlijk af hoe het voor België gesteld is.
Wel, België scoort belachelijk slecht. Neem gerust zelf een kijkje.
We bungelen ergens onderaan. Enkele landen die het nog slechter doen, zijn: Malta, de Verenigde Staten, Bermuda, Singapore…
België heeft 9 maal de oppervlakte van ons land nodig om de huidige standaard aan te houden én 4 maal de planeet als elke aardbewoner op onze ecologische voet leeft.
Yes, NOW is a good time to start panicking…
Earth Overshoot Day in numbers
3,800
million years ago life first evident on Earth
121%
increase in world population since 1970
-58%
decline in average population size of vertebrate species since 1970
57%
of humanity's Ecological Footprint is carbon
De variabelen om World Overshoot Day te berekenen
Twee grote metingen bepalen je positie in de ranglijst
- Hoeveel oppervlakte van je land heb je nodig om de huidige standaard te behouden?
- Hoeveel planeten Aarde heb je nodig als iedereen op de wereld dezelfde levensstandaard zou opeisen?
De oplossingen zijn transparant en haalbaar!
Op dezelfde website als de probleemstelling en de metingen zijn ook oplossingen te vinden. Die zijn opgedeeld in verschillende pijlers:
- Energie
- Voeding
- De bevolking
- Grootsteden
- De planeet
Energie: het elimineren van onze CO2-voetafdruk is mogelijk en biedt tal van kansen, zolang we de juiste strategie volgen
In Europa zijn gebouwen goed voor ongeveer 40% van het totale energieverbruik en iets minder dan 40% van de totale uitstoot van broeikasgassen. Technologie die ontworpen is om de energie-efficiëntie te verbeteren, kan de datum van Earth Overshoot Day aanzienlijk verschuiven, zonder verlies van comfort. Denk aan isolatie.
De installatie van actieve energie-efficiëntiesystemen in verschillende gebouwtypes leverde bijvoorbeeld energiebesparingen op die varieerden van 22% in een appartementsgebouw uit 2010 in Vaux-sur-Seine bij Parijs, over 37% in een driesterrenhotel in Nice uit 1896, tot 56% in een basisschool van één verdieping in Grenoble.
(Cijfers afkomstig uit een onderzoek van Schneider Electric)
De installatie van actieve energie-efficiëntiesystemen in verschillende gebouwtypes leverde bijvoorbeeld energiebesparingen op die varieerden van 22% in een appartementsgebouw uit 2010 in Vaux-sur-Seine bij Parijs, over 37% in een driesterrenhotel in Nice uit 1896, tot 56% in een basisschool van één verdieping in Grenoble.
(Cijfers afkomstig uit een onderzoek van Schneider Electric)
De verbeteringen omvatten
- het aanpakken van intermitterende bezettingsniveaus (zoals het op non-actief zetten van regelaars wanneer hotelkamers niet bezet zijn);
- het gebruik van CO2-sensoren om de temperatuur en de luchtkwaliteit beter te regelen;
- het optimaliseren van de verwarming volgens bezettingsniveau;
- het regelen van de ventilatie met CO2-sensoren;
- het openen en sluiten van jaloezieën om gebruik te maken van de zon voor gratis natuurlijk licht en natuurlijke warmte, of om warmte buiten te houden.
Schneider Electric concludeerde dat toepassing van dergelijke resultaten op het gebied van actieve energie-efficiëntie in gebouwen in heel Europa een vermindering van 40% van het totale eindverbruik van energie in de bouwsector mogelijk zou maken. Dat komt neer op een duizelingwekkende verlaging van 16% van de totale energierekening van Europa.
Hoor ik daar een idee om meer subsidies te voorzien om deze energie-efficiënte oplossingen te steunen, overheid?
Hoor ik daar een idee om meer subsidies te voorzien om deze energie-efficiënte oplossingen te steunen, overheid?
Voeding: meer efficiënte grondbewerking en stop voedselverspilling
Inefficiënt gebruik van hulpbronnen bij de voedselproductie
Voor de productie van dierlijke calorieën worden aanzienlijk meer hulpbronnen gebruikt dan voor de productie van plantaardige calorieën. Daarom heeft de Chinese regering zich ertoe verbonden de vleesconsumptie tegen 2030 met 50% te verminderen. Dat is een mooi begin, niet?
Als gevolg daarvan zou de ecologische voetafdruk van de mensheid wereldwijd met 377 miljoen hectare krimpen en de datum van Earth Overshoot Day 5 dagen naar achteren verschuiven. Ik herhaal: 5 dagen!!
De huidige landbouw kent ook intensief gebruik van fossiele brandstoffen. Zo zijn er in België 5 calorieën fossiele brandstof nodig om één calorie vlees te leveren. Da's complete waanzin. Lees waarom vegetariërs de wereld redden.
Als gevolg daarvan zou de ecologische voetafdruk van de mensheid wereldwijd met 377 miljoen hectare krimpen en de datum van Earth Overshoot Day 5 dagen naar achteren verschuiven. Ik herhaal: 5 dagen!!
De huidige landbouw kent ook intensief gebruik van fossiele brandstoffen. Zo zijn er in België 5 calorieën fossiele brandstof nodig om één calorie vlees te leveren. Da's complete waanzin. Lees waarom vegetariërs de wereld redden.
Voedselverspilling
Ongeveer een derde van het voedsel dat in de wereld wordt geproduceerd voor menselijke consumptie - 1,3 miljard ton per jaar - gaat verloren of wordt verspild. Hoge- en lage-inkomenslanden verspillen ruwweg dezelfde hoeveelheden voedsel, volgens de Voedsel- en Landbouworganisatie van de VN. Verloren brood geen verloren zaak!
In de Verenigde Staten gaat naar schatting 40% van al het voedsel verloren. Dat is het equivalent van de totale ecologische voetafdruk van Zweden en Colombia samen, of de totale biocapaciteit van Bolivia. Lees dat nog maar eens opnieuw.
Ken je de SDG's (Sustainable Development Goals) van de VN? Wel, deze zijn bijzonder handig wanneer we de World Overshoot Day willen verschuiven richting eind december. Een van die doelstellingen is SDG 12: Duurzame consumptie en productie. Deze is uitzonderlijk van toepassing voor duurzame ontwikkeling. Het omvat de wereldwijde verspilling van voedsel per hoofd van de bevolking op het niveau van de detailhandel en de consument. We willen namelijk voedselverspilling reduceren tot een minimum én de voedselverliezen in de productie- en toeleveringsketens, inclusief verliezen na de oogst, tegen 2030 verminderen.
Als we de voedselverspilling wereldwijd halveren, zouden we World Overshoot Day maar liefst 13 dagen kunnen opschuiven. 13 dagen! Da's toch de moeite, niet?
Steeds meer landen zijn ook afhankelijk van voedsel uit het buitenland. Deze wereldwijde specialisatie in voedselproductie kan leiden tot efficiëntie, maar kan ook de veerkracht van voedselsystemen verminderen, met name voor landen die zowel netto-invoer van voedsel hebben als lage inkomens. Deze landen zijn het kwetsbaarst voor voedselschokken.
Onder de hashtag #MoveTheDate willen we de World Overshoot Day naar achter schuiven. Het ideaal? Naar 31 december natuurlijk. Want dat zou betekenen dat onze ogen eindelijk niet meer groter zijn dan wat de planeet ons kan geven.
In de Verenigde Staten gaat naar schatting 40% van al het voedsel verloren. Dat is het equivalent van de totale ecologische voetafdruk van Zweden en Colombia samen, of de totale biocapaciteit van Bolivia. Lees dat nog maar eens opnieuw.
Ken je de SDG's (Sustainable Development Goals) van de VN? Wel, deze zijn bijzonder handig wanneer we de World Overshoot Day willen verschuiven richting eind december. Een van die doelstellingen is SDG 12: Duurzame consumptie en productie. Deze is uitzonderlijk van toepassing voor duurzame ontwikkeling. Het omvat de wereldwijde verspilling van voedsel per hoofd van de bevolking op het niveau van de detailhandel en de consument. We willen namelijk voedselverspilling reduceren tot een minimum én de voedselverliezen in de productie- en toeleveringsketens, inclusief verliezen na de oogst, tegen 2030 verminderen.
Als we de voedselverspilling wereldwijd halveren, zouden we World Overshoot Day maar liefst 13 dagen kunnen opschuiven. 13 dagen! Da's toch de moeite, niet?
Steeds meer landen zijn ook afhankelijk van voedsel uit het buitenland. Deze wereldwijde specialisatie in voedselproductie kan leiden tot efficiëntie, maar kan ook de veerkracht van voedselsystemen verminderen, met name voor landen die zowel netto-invoer van voedsel hebben als lage inkomens. Deze landen zijn het kwetsbaarst voor voedselschokken.
Onder de hashtag #MoveTheDate willen we de World Overshoot Day naar achter schuiven. Het ideaal? Naar 31 december natuurlijk. Want dat zou betekenen dat onze ogen eindelijk niet meer groter zijn dan wat de planeet ons kan geven.
De bevolking: girl power
Daar heb ik toevallig al een blog over geschreven. En het toeval luidt dat deze bron het volledig met me eens is.
Klimaatverandering en de verwoestende gevolgen ervan komen regelmatig in het nieuws. Van het Akkoord van Parijs tot de overstromingen in onze Ardennen en droogtes die overal ter wereld levens eisen en de bestaansmiddelen bedreigen. De armste en meest kwetsbare bevolkingsgroepen worden het zwaarst getroffen.
Wat de mainstream media echter meestal over het hoofd zien, is het overtuigende bewijs voor een van de meest effectieve manieren om de beperkte hulpbronnen en de klimaatverandering aan te pakken: onderwijs voor meisjes. Wanneer gaan we hier de nodige spotlight op schijnen?
Wereldwijd gaan 130 miljoen meisjes niet naar school!!
Waarom is dat zo'n probleem voor de bevolkingsgroei?
Klimaatverandering en de verwoestende gevolgen ervan komen regelmatig in het nieuws. Van het Akkoord van Parijs tot de overstromingen in onze Ardennen en droogtes die overal ter wereld levens eisen en de bestaansmiddelen bedreigen. De armste en meest kwetsbare bevolkingsgroepen worden het zwaarst getroffen.
Wat de mainstream media echter meestal over het hoofd zien, is het overtuigende bewijs voor een van de meest effectieve manieren om de beperkte hulpbronnen en de klimaatverandering aan te pakken: onderwijs voor meisjes. Wanneer gaan we hier de nodige spotlight op schijnen?
Wereldwijd gaan 130 miljoen meisjes niet naar school!!
Waarom is dat zo'n probleem voor de bevolkingsgroei?
De grootsteden: een geconcentreerd probleem of een geconcentreerde oplossing?
Naar verwachting zal in 2050 70 tot 80% van alle mensen in stedelijke gebieden wonen.
Slimme stadsplanning en stadsontwikkelingsstrategieën zijn dan ook van groot belang om ervoor te zorgen dat er voldoende natuurlijk kapitaal is. En om te voorkomen dat de menselijke vraag buitensporig groot wordt, waardoor het kapitaal zou worden uitgehold.
Voorbeelden hiervan zijn:
Slimme stadsplanning en stadsontwikkelingsstrategieën zijn dan ook van groot belang om ervoor te zorgen dat er voldoende natuurlijk kapitaal is. En om te voorkomen dat de menselijke vraag buitensporig groot wordt, waardoor het kapitaal zou worden uitgehold.
Voorbeelden hiervan zijn:
- energie-efficiënte gebouwen,
- geïntegreerde zonering,
- compacte steden
- en effectieve opties voor vervoer en openbaar vervoer.
VN-doelstelling 11 voor duurzame ontwikkeling luidt: "Duurzame steden en gemeenschappen". Die bevat verschillende 2030-doelstellingen, waaronder:
- de negatieve milieu-impact van steden per hoofd van de bevolking verminderen.
- iedereen toegang bieden tot veilige, betaalbare, toegankelijke en duurzame vervoerssystemen, met name door uitbreiding van het openbaar vervoer.
- inclusieve en duurzame verstedelijking en capaciteit voor participatieve, geïntegreerde en duurzame planning en beheer van menselijke nederzettingen in alle landen bevorderen.
Transport
Een slimme stadsplanning kan een belangrijke rol spelen bij het vormgeven van onze behoefte aan auto's.
Dit is van belang, omdat persoonlijke mobiliteit goed is voor 17% van de koolstofvoetafdruk van de mensheid.
Lees deze blog als je fan bent van overseas online shopping.
Dit is van belang, omdat persoonlijke mobiliteit goed is voor 17% van de koolstofvoetafdruk van de mensheid.
Lees deze blog als je fan bent van overseas online shopping.
De planeet: bescherm onze thuis
Ken je de kostprijs van een glas kraantjeswater? Die ligt banaal laag. Terwijl dit transparante goud eigenlijk cruciaal is voor onze overleving op deze planeet. Gek toch, hoe de monetaire waarde van onze grondstoffen niet is afgestemd op onze overlevingskansen.
Meer nog… Momenteel vloeit zeer weinig van het mondiale BBP terug naar degenen die onze planeet beheren en verzorgen. Landbouwbedrijven, bossen, parken, wetlands, meren en oceanen ondersteunen allemaal het leven. Toch staan ze ook onder enorme druk.
En zonder dit levensondersteunende systeem is niets anders mogelijk. Daarom is de levenskwaliteit van de mensheid - en zelfs zijn overleving - afhankelijk van de gezondheid van de biologische hulpbronnen of het "web of life" van onze planeet.
Gezien het massale overgebruik van de biologische hulpbronnen van de planeet, zijn onze economieën nu beperkt door de beschikbaarheid van de biocapaciteit van de aarde. Al hebben ze dat niet altijd door.
Om te zorgen voor een gezonde planeet die ons nu en in de toekomst kan onderhouden, moet de menselijke vraag worden verminderd en het levensondersteunende systeem van onze planeet in stand worden gehouden.
Het goede nieuws is dat er al oplossingen bestaan om de gezondheid van onze ecosystemen, en daarmee het vermogen van de planeet om biologische hulpbronnen te regenereren, te verbeteren. Dit wordt op drie manieren gedaan:
Meer nog… Momenteel vloeit zeer weinig van het mondiale BBP terug naar degenen die onze planeet beheren en verzorgen. Landbouwbedrijven, bossen, parken, wetlands, meren en oceanen ondersteunen allemaal het leven. Toch staan ze ook onder enorme druk.
En zonder dit levensondersteunende systeem is niets anders mogelijk. Daarom is de levenskwaliteit van de mensheid - en zelfs zijn overleving - afhankelijk van de gezondheid van de biologische hulpbronnen of het "web of life" van onze planeet.
Gezien het massale overgebruik van de biologische hulpbronnen van de planeet, zijn onze economieën nu beperkt door de beschikbaarheid van de biocapaciteit van de aarde. Al hebben ze dat niet altijd door.
Om te zorgen voor een gezonde planeet die ons nu en in de toekomst kan onderhouden, moet de menselijke vraag worden verminderd en het levensondersteunende systeem van onze planeet in stand worden gehouden.
Het goede nieuws is dat er al oplossingen bestaan om de gezondheid van onze ecosystemen, en daarmee het vermogen van de planeet om biologische hulpbronnen te regenereren, te verbeteren. Dit wordt op drie manieren gedaan:
Klassieke instandhouding
Inspanningen om natuurlijke ruimten te beschermen en te behouden, in het bijzonder biodiversiteit hotspots. E.O. Wilson suggereert dat de helft van de biocapaciteit van de planeet nodig zou zijn om ongeveer 85% van de biodiversiteit veilig te stellen.
Veel organisaties hebben dergelijke beschermingsinspanningen gesteund, waaronder het WWF, dat heeft gewerkt aan de versterking van de parksystemen van landen en regio's. Andere organisaties hebben zorg gedragen voor de instandhouding van erfdienstbaarheden op particuliere en openbare eigendommen.
Veel organisaties hebben dergelijke beschermingsinspanningen gesteund, waaronder het WWF, dat heeft gewerkt aan de versterking van de parksystemen van landen en regio's. Andere organisaties hebben zorg gedragen voor de instandhouding van erfdienstbaarheden op particuliere en openbare eigendommen.
Herstel
Veel ecosystemen zijn overmatig gebruikt en moeten worden hersteld. Zo hebben bossen die in de provincie Guanacaste in Costa Rica zijn omgevormd om vee te houden, geleid tot een achteruitgang van het land. Door herstel wordt een deel van dat land nu herbebost.
Over de hele wereld, van China tot Ethiopië, zijn soortgelijke inspanningen geleverd. Herbebossing van tropische bossen en mangroves heeft het drievoudige voordeel dat het de biodiversiteit verhoogt, kooldioxide vastlegt en als overstromingsbarrière fungeert tijdens orkanen voor stedelijke kustgebieden in de tropen en de subtropische gebieden.
Bomen zijn ook de focus geweest van de jongerenorganisatie Plant for the Planet, wat heeft geleid tot hun ambitieuze One Trillion Trees-campagne.
Over de hele wereld, van China tot Ethiopië, zijn soortgelijke inspanningen geleverd. Herbebossing van tropische bossen en mangroves heeft het drievoudige voordeel dat het de biodiversiteit verhoogt, kooldioxide vastlegt en als overstromingsbarrière fungeert tijdens orkanen voor stedelijke kustgebieden in de tropen en de subtropische gebieden.
Bomen zijn ook de focus geweest van de jongerenorganisatie Plant for the Planet, wat heeft geleid tot hun ambitieuze One Trillion Trees-campagne.
Regeneratieve landbouw en duurzame visserij
Om de mensheid te kunnen blijven voeden, moeten we manieren van landbouw vinden die de bodemproductiviteit, het grondwaterpeil, de watercycli en de genetische diversiteit in stand houden én tegelijkertijd vervuiling voorkomen.
Regeneratie is een internationale beweging aan het worden en er zijn steeds meer boeiende voorbeelden, zoals dit voorbeeld in Patagonië.
Duurzame visserij is een ander aspect. Zij ondersteunt de algehele gezondheid van de oceanen en helpt ervoor te zorgen dat onze oceanen ook de komende generaties van voldoende voedsel blijven voorzien (ongeveer 3 miljard mensen zijn afhankelijk van zeevruchten als hun voornaamste bron van eiwitten, vooral in landen met lage inkomens).
Voor een gezonde oceaan moet ook de verzuring worden afgeremd door de koolstofuitstoot te beheersen, aangezien de oceaan momenteel 30% van onze koolstofuitstoot absorbeert.
Regeneratie is een internationale beweging aan het worden en er zijn steeds meer boeiende voorbeelden, zoals dit voorbeeld in Patagonië.
Duurzame visserij is een ander aspect. Zij ondersteunt de algehele gezondheid van de oceanen en helpt ervoor te zorgen dat onze oceanen ook de komende generaties van voldoende voedsel blijven voorzien (ongeveer 3 miljard mensen zijn afhankelijk van zeevruchten als hun voornaamste bron van eiwitten, vooral in landen met lage inkomens).
Voor een gezonde oceaan moet ook de verzuring worden afgeremd door de koolstofuitstoot te beheersen, aangezien de oceaan momenteel 30% van onze koolstofuitstoot absorbeert.
Nog meer stuff om te lezen
Koffie drinken?
Soja latte, mmmm!
Soja latte, mmmm!
+32 472 23 24 35
elke@straightcontent.be
Evergem / Gent
elke@straightcontent.be
Evergem / Gent
Share - like - comment
